MİT TIR'ları davasında Enis Berberoğlu hakkında yargılama durduruldu

CHP Milletvekili Enis Berberoğlu hakkında açılan MİT TIR'ları davası, yeniden milletvekili seçilmesi ve dokunulmazlığının bulunması nedeniyle durdu. Mahkeme, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) önceki kararını dikkate alarak bu kararı verdi. Aynı dosyanın sanığı olan Adalar Belediye Başkanı ve eski Cumhuriyet gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül hakkındaki dava ise ayrı olarak görülecek. Mahkemenin kararı, TİP’ten milletvekili seçilmesine ve dokunulmazlık kazanmasına rağmen hakkındaki yargılama durdurulmayan ve tahliye edilmeyen Can Atalay’ın durumunu yeniden gündeme getirdi.

Adana'da durdurulan mühimmat yüklü MİT TIR’larına ilişkin görüntülerin yayınlanması nedeniyle açılan davada, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, CHP'li Enes Berberoğlu için “yargılamanın durması” kararı verdi. Mahkeme, bu kararı, Berberoğlu’nun yeniden milletvekili seçilmesi ve dokunulmazlık kazanması nedeniyle verdi.

İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararı şöyle:

A-1)Sanık Erdem Gül'le ilgili, henüz esas hakkında mütalaanın verilmemiş olması diğer sanıkla alakalı durma kararı verilip esasın kapatılacak olması dikkate alınarak bu sanık yönünden dosyanın tefrikine;
B-1)Sanık Kadri Enis Berberoğlu hakkında Silahlı Terör Örgütüne Üye Olmaksızın Bilerek ve İsteyerek Yardım Etme suçu yönünden dava açılmış ise de: Anayasanın geçici 20. Maddesi ile getirilen istisna hükmü kapsamında milletvekili dokunulmazlığını kaybeden ancak sonradan yeniden milletvekili seçilip halen bu görevi yapan sanığın genel hüküm olan T.C. Anayasasının 83. maddesinin 4. fıkrasının emredici hükmü gereği dokunulmazlığı tekrardan kazandığı anlaşılmakla, sanık hakkında yasama dokunulmazlığı kaldırıncaya kadar CMK 223 fıkra 8. maddesi gereğince yargılamanın durmasına;
2) Karar kesinleştiğinde sanığın yasama dokunulmazlığının kaldırılması için Adalet Bakanlığına yazı yazılarak sanık hakkında fezleke düzenlenmesinin istenmesine;
3)Sanığın yasama dokunulmazlığının kaldırılması ya da milletvekili sıfatının sona ermesi durumunda resen dosyanın yeni esasa kaydedilerek yargılamaya yeni esasa kaydedilen dosya üzerinden devamına;
4)Mahkememiz kararının bir suretinin bilgi amaçlı olarak TBMM Başkanlığı ile İstanbul CBS'ye
gönderilmesine;
5) Yargılama giderlerinin nihai kararla birlikte hükme bağlanmasına;
6)Esasın bu şekilde kapatılmasına;
Dair, durma kararı yönünden sanık Erdem Gül ve müdafileri ile sanık Kadri Enis Berberoğlu müdafilerinin yüzüne karşı, sanık Kadri Enis Berberoğlu'nun yokluğunda, iddia makamının huzurunda, tefhiminden itibaren 7 gün içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe veya beyanın zabıt katibince tutanak altına alınmak suretiyle 5271 sayılı CMK'nın 223/8 ve 268/3 maddeleri uyarınca İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesinde itiraz yolu açık olmak üzere mütalaaya uygun olarak oy birliği ile verilen karar mahkememize mahsus duruşma salonunda açıkça okunup usulen anlatıldı.

AYM kararıyla tahliye edilmişti

Berberoğlu, bir önceki yasama döneminde de milletvekili seçilmesine rağmen, yerel mahkeme yargılamayı durdurmamış, hakkında cezaya hükmetmişti. Bu kararın Yargıtay tarafından onanması üzerine Berberoğlu’nun vekilliği düşürülmüştü. Berberoğlu, daha sonra tutuklanmıştı. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu da bunun üzerine Ankara’dan İstanbul’a doğru “Adalet Yürüyüşü” başlatmıştı.

AYM'nin , anayasanın dokunulmazlıkları sınırlayan 14. maddesinin belirsiz olduğunu belirterek, Berberoğlu hakkındaki yargılamanın durmasına karar verilmesi gerektiğine hükmetmesi üzerine, vekilliği yeniden kazandırılmış, tahliye edilmişti.

Atalay’ın durumu

Bugün İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yapılan duruşmada Berberoğlu'nun, "yeniden milletvekili seçilerek edindiği dokunulmazlık nedeniyle hakkında yasama dokunulmazlığı kaldırıncaya kadar" CMK 223 fıkra 8. maddesi gereğince yargılamanın durmasına karar verildi. Adalar Belediye Başkanı ve eski Cumhuriyet gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül'ün ise yargılamasının ayrı devam etmesine hükmedildi.

Mahkemenin verdiği kararın bilgi amaçlı olarak TBMM Başkanlığı'na gönderilmesine karar verildiği bildirildi.

Mahkemenin kararı, TİP’ten milletvekili seçilmesine ve dokunulmazlık kazanmasına rağmen hakkındaki yargılama durdurulmayan ve tahliye edilmeyen Can Atalay’ın durumunu yeniden gündeme getirdi. Atalay, dokunulmazlığına rağmen, işlediği iddia edilen suçun anayasanın 14. maddesi kapsamında olduğu gerekçesiyle tahliye edilmiyor.

MİT TIR'ları davası

29 Mayıs 2015’te “İşte Erdoğan’ın yok dediği silahlar” manşetiyle yayınlanan MİT TIR’ları haberi hakkında “devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme”, “siyasi ve askeri casusluk”, “gizli kalması gereken bilgileri açıklama”, “terör örgütünün propagandasını yapma” suçlamalarıyla soruşturma başlatıldı.

Erdoğan şikâyetçi oldu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan MİT TIR'ları haberinin ardından TRT'de katıldığı canlı yayında isim vermeden Can Dündar'ı hedef aldı. Erdoğan, "Öyle zannediyorum bu özel haberi yapan kişi bunun bedelini çok ağır ödeyecek. Öyle bırakmam onu" dedi. Erdoğan ayrıca, Cumhuriyet ve Dündar'dan kişisel olarak da şikayetçi olmuş, şikâyet dilekçesinde “Devletin menfaatlerini gerçeğe aykırı görüntü ve bilgileri yayınlamak suretiyle hedef alan şüphelinin bu eylemi kesinlikle gazetecilik olarak değerlendirilemez” demişti.

Erdoğan’ın dilekçesinde Dündar’ın Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 312, 327, 328, 330, 220, 285 ve 289. maddeleri uyarınca bir kez ağırlaştırılmış müebbet, bir müebbet ve 42 yıl hapsi cezası ile cezalandırılması istenmişti.

Can Dündar ve Erdem Gül 26 Kasım 2015'te tutuklandı

Can Dündar ve Erdem Gül, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında 26 Kasım 2015'te tutuklandı. Sulh Ceza Hâkimliği, tutuklama gerekçesi olarak “silahlı terör örgütüne üye olmaksızın bilerek ve isteyerek yardım etme”, “devletin gizli kalması gereken bilgilerini siyasal ve askerî casusluk amacıyla temin etme” ve “devletin güvenliğine ilişkin gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla açıklama” suçlarını gösterdi.

Dündar ve Gül’ün avukatları, 6 Aralık 2015’te anayasanın 19. ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 5. ve 10. maddelerinde yazılı “kişi güvenliği ve özgürlüğü” ile “ifade özgürlüğü”, anayasanın ise 26. ve 28. maddelerinde düzenlenen “düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğü” ile “basın özgürlüğü” haklarının ihlal edildiğini belirterek Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştu.

Cumhuriyet Başsavcı Vekili İrfan Fidan imzalı ve 27 Ocak 2016 tarihli iddianamede her iki gazeteci için birer kez ağırlaştırılmış, birer kez de müebbet, 30 yıla kadar da hapis talep edildi.
92 gün tutuklu kaldılar

AYM Raportörü’nün hazırladığı raporunda, iki gazetecinin yaptıkları haber nedeniyle tutuklanmasını “hak ihlali” olarak nitelendirmesi üstüne Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, 17 Şubat’ta yaptığı toplantıda başvuru dosyasını Genel Kurul’a sevk etti.

Cumhurbaşkanı: AYM kararına uymuyorum

26 Şubat'ta AYM'nin iki gazetecinin tutukluluğunun hak ihlali olduğuna ilişkin kararının ardından Dündar ve Gül serbest bırakıldı. Kararın ardından Erdoğan "Saygı duymuyorum, karara uymuyorum" açıklaması yaptı.

Dava 2016'da başladı

25 Mart 2016'da başlayan davada mahkeme, savcının talebi üzerine duruşmaların kapalı görülmesine karar verdi.

Savcı 22 Nisan'daki duruşmada mütalaasını açıklamak için süre istemiş, 3 Mayıs'ta açıklanan mütalaada, Dündar için 25 yıl, Gül için 10 yıla kadar hapis istemişti. Savcı, “FETÖ/PDY Silahlı Terör Örgütüne üye olmaksızın bilerek isteyerek yardım ve bu şekilde suça iştirak”, “casusluk ve casusluk amacıyla belge bilgi temin edip açıklama” iddiasının Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nde görülen MİT TIR’larına ilişkin davadan bağımsız düşünerek hüküm vermenin mümkün olmadığını savunarak Yargıtay’daki davanın sonucunu beklemek üzere, “darbeye teşebbüs ve silahlı terör örgütüne üye olmaksızın bilerek isteyerek yardım etme” suçunun dosyadan ayrılmasını istedi.

Yerel mahkeme kararı

İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti TCK 329/1'den (devletin güvenliğine ilişkin belgeleri açıklamak) gerekçesiyle Dündar'a 7, Gül'e 6 Yıl hapis cezası verdi. Cezalarda indirime gidilerek Dündar 5 yıl 10 ay, Gül de 5 yıl hapse çarptırıldı.

Yargıtay bozdu

Yargıtay 16. Ceza Dairesi, İstanbul 14. Ağı Ceza Mahkemesi'nin Can Dündar ve Erdem Gül hakkında verdiği cezayı bozdu.

Erdem Gül için "İspat edilemeyen suçtan beraatine karar verilmesi gerekir" diyen Yargıtay, Can Dündar için cezasının artırılması gerektiğine karar verdi.

Yeniden yargılama

Yargıtay'ın kararının ardından 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden yargılamaya geçildi. Dosyaya, Enis Berberoğlu da dahil edildi. Can Dündar'ın dosyası ise ayrıldı. 15 Mayıs 2019'da kararını açıklayan mahkeme heyeti, Erdem Gül hakkındaki, ''silahlı terör örgütü içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek" suçundan açılan davanın düşürülmesine, CHP Milletvekili Enis Berberoğlu hakkında da hüküm verilmesine yer olmadığına hükmetti.

Yargıtay 3. Ceza Dairesi, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nin Erdem Gül üzerindeki suçlamanın düşürülmesine, Enis Berberoğlu hakkında da hüküm kurmamasıyla sonuçlanan davanın kararını bozdu; Berberoğlu ve Gül’e, “FETÖ’ye yardım” iddiasıyla ceza verilmesi gerektiğini savundu.

SİYASET, 13 Eylul 2023 17:36