5 aylık cari açık 16.7 milyar $

Koronavirüs salgınıyla turizm gelirlerinin durması, dış ticarette de büyük düşüşler yaşanması cari işlemler dengesini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Merkez Bankası verilerine göre mayısta cari işlemler açığı 3 milyar 764 milyon dolar oldu. 4 milyar dolar seviyesindeki beklentilerin bir miktar altında gelen cari işlemler dengesi geçen yıl mayıs ayında 1 milyar 71 milyon dolar fazla vermişti. Mayıs verisi ile birlikte ocak-mayıs dönemi 5 aylık cari açık 16 milyar 720 milyon dolara yükseldi.

Merkez Bankası verilerine göre yıllıklandırılmış on iki aylık cari işlemler açığı da 8 milyar 244 milyon dolar oldu. Cari işlemler açığındaki artışta dış ticaret açığının geçen yıl mayısa göre 2 milyar 389 milyon dolar artarak 2 milyar 734 milyon dolara ulaşması etkili oldu. Ayrıca geçen yıl mayısta 2 milyar 907 milyon dolar fazla veren hizmetler dengesinde bu yıl mayısta 33 milyon dolar net açık gerçekleşti. Bu gelişmede de turizm gelirlerinin koronavirüs salgını nedeniyle sıfır olarak yer almasının etkisi büyük. Verilere göre altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, geçen yıl mayısta 4 milyar 345 milyon dolar fazla verirken bu yıl mayısta 1 milyar 847 milyon dolar açık verdi. Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, geçen yıl mayısa göre 399 milyon dolar azalarak 920 milyon dolar oldu.

Rezerv artışı Katar swap anlaşmasından

Doğrudan yatırımlardan net giriş geçen yılın aynı ayına göre 36 milyon dolar arttı ve 118 milyon dolara yükseldi. Portföy yatırımları 2 milyar 539 milyon dolarlık net çıkış kaydetti. Yabancılar mayısta hisse senedi piyasasında 1 milyar 9 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 986 milyon dolar net satış yaptı. Resmi rezervlerde bu ayda 2 milyar 717 milyon dolar net artış gözlendi. Bu artışta Merkez Bankası’nın Katar Merkez Bankası ile yaptığı swap anlaşması olan 10 milyar doların rezervlere eklenmesi etkili oldu.

5 aylık rezerv kaybı 22.4 milyar dolar

Geçen yılın ilk 5 ayında cari işlemler hesabı 187 milyon dolar fazla vermişti. Bu yıl ise 16.7 milyar dolarlık cari açık yaşandı. Doğrudan yatırımlarda 1 milyar 959 milyon dolar olurken yabancı yatırımların portföy çıkışı 11.2 milyar dolara ulaştı. Yabancı bu yılın ilk 5 ayında hisse senedi piyasasından 3 milyar 939 milyon dolar satış net yaptı. Yabancının bono piyasasındaki net satışı ise 6 milyar 417 milyon dolar oldu. Ocak-mayıs döneminde 22.4 milyar dolar rezerv azalması yaşandı. Geçen yıl aynı dönemde rezervlerde 3.2 milyar dolar artış vardı.

Haziranda turizm geliri katkısı olacak

İntegral Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Seda Yalçınkaya Özer, yılın ilk 5 ayında daha fazla yabancı kaynağa ihtiyaç duyulduğunu dile getirerek şunları söyledi: “Finans hesabı dikkate alındığında zor bir yıl geçirdiğimizi söylemek mümkün. Genel finansman hesabını özetlersek, 118 milyon dolarlık doğrudan yatırım girişine, 2 milyar 539 milyon dolar portföy çıkışı ve 9 milyar 735 milyon dolarlık diğer yatırımları eklediğimizde 7 milyar 314 milyon dolar fazla verdiğimiz dikkat çekiyor. Bundan 829 milyon dolarlık net hata noksanı çıkardığımızda yaklaşık 6 milyar 485 milyon dolarlık bir finansman fazlamız oluşuyor. Buna cari hesaptan gelen 3 milyar 764 milyon doları açığı çıkardığımızda ulaşılan 2 milyar 721 milyon dolar döviz fazlasını TCMB rezervlerine ekledik. Sonuç olarak mayıs ayında kendimizi rezervleri kullanmayarak finanse etmeyi başarmışız ancak salgının olumsuz etkilerini hissetmeye devam ediyoruz. Haziran ayı dış ticaret açığımız 2.8 milyar dolar seviyesinde geldi. Dış ticaret baskısını daha az hissedebiliriz. Bununla birlikte haziran ayında ekonomide oluşan normalleşme ile seyahat kaleminin katkısı tekrar hissedilecektir.”

GÜNDEM, 14 Temmuz 2020 09:32