Emin Varol - ANKARA / Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 12 yıl aradan sonra Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la görüşeceğini açıkladığı gün, 12 yıl boyunca Suriyeli sığınmacıların yükünü taşıyan CHP’li Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Doç Dr. Lütfü Savaş, HABERCEM’in sorularını cevaplandırdı.

Suriye sınırındaki Serhat Şehrimiz Hatay’ın Belediye Başkanı olan Dr. Lütfü Savaş, Ankara Temsilcisi Emin Varol’un, Hatay’ın demokrafik yapısından, Suriyeli seçmen sayısına, Suriyeli kadınların doğurganlığından,  Suriyeli çocukların eroin satışına, Kılıçdaroğlu’nun adaylığından, tek adan sistemine kadar Türkiye’nin gündemindeki sorularını şöyle cevaplandırdı.

“ 12 yıl kardeşini misafir edemez”

12 yıl boyunca Suriyeli sığınmacıları ağırladınız. Bu süreçte neler yaşadınız?

Bir insan, 12 yıl kardeşini bile misafir edemez. 12 yıl boyunca 3 kişi, bir Suriyeliye bakmışız.

Birleşmiş Milletler raporunda, “Suriye sınırı, dünyanın terörist çöplüğü haline gelmiştir” deniliyor. Hatay da Suriye sınırında. Kaderi yukarıdaki yazar, sen yazarsan kader değil, kusura bakma enayiliktir.

Hatay’daki demokrafik yapı nereye gidiyor?

Demografik yapı, gittikçe bizim aleyhimize gelişiyor. 10-15 sene sonra Hatay’da çocuklar, öz yurtlarında garip olmasın. Bizi, başka bir ülkeden gelen bir insan yönetmesin.

2019 seçimlerinde Hatay’da 13 bin Suriyeli seçmen oy kullandı. Şu anda Suriye’den gelen seçmen sayısı 13 binden, 24 binin üzerine çıktı. Son 3.5 yılda Suriyeli seçmen sayısı, yüzde 85 arttı. Türk seçmen sayısı ise sadece yüzde 5 arttı.

Bu hızla giderse, Suriyelilerin bu doğum oranı ile Suriyelileri Türk vatandaşı yapma oranı ile birçok ilde milletvekili sayısında önemli değişiklikler olabilir.

"Suriyeli çocuklar eroin satıyor"

Suriyeli çocuklar, bizimkilerle birlikte okuyorlar. Ama herkes o kadar çocuğu nasıl okutsun? Bu çocukların çoğu sokakta büyüyor . Mendil, peçete, esrar satıyor. Yarın eroin satacak. Bunları eğitemiyorsan, bir kısmı terörist olacak

Bu çocuklara 2 okul yaptırdık. Reyhanlı’daki okulda resim yarışması yaptık. Çocuklardan biri, annesinin babasının resmini yapmadı. Bir tanesi çiçek, ağaç, ev resmi yapmadı. Kızı, erkeği çocukların hepsi savaşın silahların resmilerini yaptı. Kimi tank, kimi tüfek, kimi tabanca yaptı. Çocukların içine kin, nefret, savaş ekiliyor. Bu çocuklardan normal bir anne- baba olma şansı var mı?.

"Suriyeli bir kadın 5 çocuk doğruyor"

Doğurganlık çağında bir Türk kadını 2.01 çocuk doğuruyor. Ama Suriyeli bir kadın 5.3 çocuk doğuruyor. Her 2,5 Türk kadını, bir Suriyeli kadın kadar doğuruyor. Onlar bizim gibi tek eşli de değiller. Bir erken 3-4-5 kadınla evlenebiliyor. Öyle olunca da bir ailede 15-20 çocuk olabiliyor.

Sığınmacı kardeşlerimize, kendi harçlığımızdan bakıyoruz. Her 3 kişiden biri, 2 tane sığınmacı ağırlıyor. İktidar bize, ‘suriyelilerin sayısı kadar, ekonomik destek vereceğiz’ dediler. Ancak biz göremedik.

Hatay’a, Zekat niyetinde ödenek veriliyor. İktidar olarak madem bunları aldınız. Bunları oldu-bitti ile yanımıza getirdiniz. İyi de, biz de bu evi geçindiriyoruz. Evi geçindirenlere de biraz para verin ki misafirleri birlikte ağırlayalım.

Türk kimliğini almak bu kadar kolay mı?

Eskiden vatandaşlık için müracaat ettikten sonra belii bir zaman geçiyordu vatandaşlık için  Bakanlar kurulu kararı vardı her türk vatandaşının buna itiraz etme hakkı vardı. Şu anda bir kişi karar veriyor ve itiraz etme hakkınız yok.  Türk kimliğini almak bu kadar kolay olmamalı. Avrupa’da vatandaş olabilmek için birçok aşamayı geçmeniz gerekiyor.

"Suriye devleti ile barış imzalayacağız"

İktidar olduğumuzda Suriyeli sığınmacıları daha huzurlu olacakları kendi coğrafyalarına gitmelerini kolaylaştıracağız. Suriye devleti ile barış imzalayacağız. Onlar, huzur içinde gittikten sonra biz de huzur içinde olacağız, rahat rahat eski halimize döneceğiz ve rahat yaşamaya devam edeceğiz.

Biz esaretten kurtulma mücadelesi veren dedelerin torunlarıyız. 13 medeniyet, 27 kültürün yaşadığı bu kadim topraklar, bu şehir, başkalarının elinde olacaktı. Aynı tabloyu bir daha görmek istemiyoruz. Tayfur Sökmen (Hatay Cumhurbaşkanı) ve silah arkadaşları olmasa bugün bir Fransız şehri olabilirdik.

“CHP’de daha rahatım””

Bir dönem AKP’de Hatay Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptınız. İki dönem de CHP’de başkanlık yapıyorsunuz. CHP’de rahat mısınız?

AKP’de rahat çalışsaydık, buraya (CHP’ye) gelmezdik. Burada daha rahat çalışıyoruz. Genel Başkan beni davet etti. Kendisine teşekkür ederim. Genel Başkanın sayesinde, CHP’de iki dönemdir daha özgür, daha fazla pozitif şeyler yapıyoruz. 

"Kılıçdaroğlu adaylığa en yakın isim"

Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adaylığına, en yakın isim kim?

En güçlü aday sayın genel başkanımızdır. Genel Başkanımızın yanındayız. Adayı, altılı masa belirleyecektir. Bunu belirlerken, en önde çıkan kişi sayın genel başkanımızdır. Eğer sayın genel başkanımız aday olursa hepimiz, saygı duyacağız ve koşturacağız.

Kemal bey aday olmazsa siz Cumhurbaşkanlığı’na aday olduğunuzu ilan ettiniz. Ayrıca, İmamoğlu ve Yavaş, bugüne kadar “adayım” demedi. Siz ise doğrudan “ adayım” dediniz.  Neden?

Sayın genel Başkanımız aday olmayacaksa, diğer Cumhurbaşkanı adaylarıyla birlikte, benim adımın da konuşulmasından onur duyarım. Cumhurbaşkanı adayları, hangi terazi ile tartılıyorsa ben de o terazide tartılmaktan onur duyarım. 33 yıllık doktorum, tıp doçentiyim. Büyükşehir kurmuş adamım. 3 dönem de büyükşehir belediye başkanıyım.

Cumhurbaşkanlığı, Gazi Mustafa Kemal’in makamıdır. Atatürk’ün Hatay’a verdiği katkıyı biliyoruz. Güneyin en güneyindeyiz. Türk topraklarına 16 yıl sonra katılmış bir serhat şehiriz. Türkiye Cumhuriyeti’nin onurlu bir serhat şehriyiz. Bayrağımıza bağlılığımızı kimse tartışamaz. 12 yıldan bu yana sığınmacılara, ekonomik, sosyolojik sorunlara rağmen, bu şehir huzur içinde yaşıyorsa bizim de katkımız vardır.

“Güvenme dayına, ekmek al yanına.”

Nasıl bir Cumhurbaşkanı adayı?

Türkiye’de değişim şart. Aday, en son açıklanmalıdır. ‘Kim aday olacak’ değil, sistemi konuşmamız lazım. Önemli olan sistemdir. Herşeyi bir kişinin yönetmesi çok zor. Her alanda bir tıkanmışlık var. Devletin yapısı, kuruluş felsefesinin çok uzağına gitmiş durumda . Hiçbir şey işlemiyor, kişilere dayalı bir sistem kurulmak isteniyor.

‘Güvenme dayına, ekmek al yanına.’ çünkü dayın ölebilir, aç kalabilirsin. Biz, kurtarıcı aramıyoruz. Racon kesecek bir aday aramıyoruz. Çok popüler olmakla, çok racon kesmekle olmaz. Şu anda onu yaşıyoruz zaten. Türkiye racon kesmekle bir yere gidemiyor.

"Türkiye, ‘dönülmez akşamın' ufkunda"

Türkiye’yi normalleştirecek, huzur içinde yaşatacak, herkesi, her rengi bütünleştirecek, normalleştirecek bir kişi lazım. Türkiye huzur arıyor. Herkes paradan çok, huzur arıyor. Türkiye’nin rahatlaması lazım.

Biz bu seçimi kazanmak zorundayız. Türkiye, ‘dönülmez akşamın ufkunda’. Ya demokrasiye adım atacağız ya da totaliter rejime Selamünaleyküm diyeceğiz. Sadece siyasetçilere bırakılacak bir seçim değil. Bildiğiniz doğruları yazacaksınız, söyleyeceksiniz. Çünkü, bundan sonra, ya söyleyemeyecek duruma geleceksiniz ya da daha fazla söyleyeceksiniz.

"Millet ittifakının ahengini bozmak istiyorlar"

İmamoğlu hakkında verilen “siyasi yasak” kararını nasıl değerlendiriyor sunuz?

Böyle bir karar beklemiyordum. Millet ittifakının akordunu, ahengini bozma çabalarıdır. İttifakı panikletmek için yapıldığını düşünüyorum. Bizi kaosa sürüklemek için bir hareket.  İmamoğlu’nun adaylık şansı, mahkeme süreciyle ilgili.

Bu karar, tesadüf değil, sesini kesmek için yapılan bir hareket. Seçime kadar millet ittifakının üzerinde yeni oyunlar oynanacaktır. İttifakın ahengini bozmak için yapılan bir hareket, siyasi bir karar. Sakin olmak lazım  ve süreci de sağlıklı götürmek lazım.

Genel başkanlar da sakin olmalılar. Demokratik tepki vermek doğru ama tepkiyi dozunda götürmek lazım. Ne kadar sakin olursak seçimin sonucu da o kadar güzel olacaktır. Toplumu sıkıntıya sokacak eylemler yapılması taraftarı değilim. Burada ülkenin kaderi söz konusu. Süreç ilerleyince göreceğiz. Yargı süreci sizin elinizde değil. Bu konu bir handikaptır. Lehine veya aleyhine gelişebilir.