İkinci el satışına belge zorunluluğu

İstanbul Valiliği, hırsızlık suçuna konu çalıntı eşyaların çabuk el ve yer değiştirmesi, ikinci el piyasasında herhangi bir kayıt tutulmadan ve belge olmadan alış/satışının yapılabilmesinin eşyalara ulaşılmasını, şüphelilerin tespitini zorlaştırdığını belirterek ikinci el eşya alım-satımına yönelik yeni bir düzenleme getirdi.

Milliyet gazetesinden Cihat Aslan, düzenlemenin ikinci el piyasasını nasıl etkileyeceğini ikinci el eşya satan iş yerlerine ve hurdacılara sordu. İkinci el eşya alım satımı yapan işletmelerin hemen hemen hepsi yeni düzenlemeden habersiz.

‘BİLGİLERİMİ VERMEM’

Bağcılar’da bir sportçunun ismini vermek istemeyen sahibi, kapıya dünya kadar mal geldiğini belirterek, bu uygulamanın tutmasının zor olduğunu iddia ederken, "Kimden aldığımı kime sattığımı nasıl her gün kayıt altına alayım. Bu uygulama tutmaz. İkinci el eşya satıyorsun, alıcı neden TC’sini, adresini sana versin. Müşterilerimiz kabul etmez, zaten pandemi nedeniyle iş yapamıyoruz. Bir de TC adres istedik mi hepten iş yapamaz hale geleceğiz” ifadelerini kullanırken, bu sırada içeriye giren bir müşteri de, “Bilmediğim birine neden kimlik numaramı vereyim. Bu dönemde TC kimlik numarasından kişinin üzerine şirket bile kurulabiliyor" dedi. 

Bahçelievler’de ikinci el eşya alım satımı yapan ve beş şubesi bulunan Mustafa Katmış da, “Okullar açılmadı, öğrenciler gelmedi. Eşya alan yok. Bu kural iyice işleri yokuşa sürecek” diyerek pandemi döneminde darbe yiyen işlerinin daha da zora sokulacağını söyledi. Kendi sorduğu “Adam evindeki eşyaları satacak, bir de üzerine kişisel bilgilerini mi verecek” soruyu  Mustafa Katmış, “Vatandaşa bunu imzalatmamız zor. Çok lüks eşya olur anca öyle olur. Kameralarımız zaten takılı” diye yanıtladı.

Aynı bölgede 8 yıldır spotçuluk yapan Mustafa Sakınç ise uygulamadan yana. Alıcı-satıcı arasında karşılıklı güvenin pekişebileceğini belirten Sakınç, “Biz de isteriz ki her şey kayıtlı olsun. Ama hem alıcı hem de satıcılar kişisel bilgilerini vermek istemeyebilir. Kamera da iyi önlem” dedi.

Bayrampaşa’da 40 yıldır hurdacılık yapan İbrahim Ç. de “Ben hurda eşya getiren kişiden tek tek nasıl liste tutayım. Adam bakır hurda veya akü getiriyor, nereden getirdiğini, seri numaralarını nereden çıkarayım. Bu bize anca iş yükü olur” uygulamayı eleştirdi.

KİMLİKLE ALIM SATIM

Düzenlemeye göre, hurda alım ve satımı üzerinden faaliyet gösteren kişi/kişilerin kimlik ve adres bilgileri, eşya miktar ve özellikleri belirtmesi, tanzim edilmesi bulundurması zorunlu hale getirildi. Elektronik ve beyaz eşya olarak tabir edilen eşyaları ikinci el olarak alım ve satım üzerine faaliyet gösteren iş yerlerinde, eşyayı satan ve satın alan kişi/kişilere ait kimlik ve adres bilgileri ile alışveriş işlemini gerçekleştirdiği tarih bilgileri, eşya miktar ve özellikleri belgede yer alacak. Denetimler sırasında aksine hareket edenlere adli ve idari işlemler yapılarak para cezası kesilecek.

ANNESİNDEN HABERSİZ TV SATTI

Topkapı İş Merkezi, diğer ismiyle Topkapı Spotçular Çarşısı, İstanbul’da ikinci el eşya denilince akla gelen ilk yer. İkinci el buzdolabından, televizyona, mutfak malzemelerinden, bilgisayara, çamaşır makinesinden, bulaşık makinesine kadar herşeyi buradan bulabilirsiniz. Buradaki esnafın düzenlemeden haberi yok. İsmini açıklamak istemeyen bir iş yeri sahibi, “Hiçbirimizin haberi yoktu. Burada zaten faturalı çalışıyoruz. Binlerce alışveriş yapılıyor, hangi birine alım-satım belgesi imzalatacağız. Kameralar zaten bu bölgede var” dedi. Eyüpsultan’daki ikinci el eşya satıcısı Menderes Çam 4 yıldır bu işi yapıyor. Çam, şüphelendikleri kişilerden kimlik fotokopisi aldıklarını belirterek başına gelen bir olayla durumu özetledi:

“Bu işi yapanların çoğu malzemeyi gayri meşru aldıklarını için belge imzalatmak istemez. Ama biz imzalatırız hem kendimizi güvene alırız. Alıcı da güvenceye alınmış olur. Belgeli olursa almadım-satmadım durumu da ortadan kalkar. Daha önce bağımlı bir genç evdeki televizyonu alıp arkadaşımıza sattı. Daha sonra ailesinin haberinin olmadığını öğrendik. Babası da arkadaşımızı mahkemeye verdi. Böyle durumları da engeller. En azından kimden alıp kime sattığımızı bilirsek daha sağlıklı olur.”

GÜNDEM, 12 Nisan 2021 10:27